«Skjerm elevar mot skjermane», skriv redaktør Svein Gjerdåker på leiarplass i Dag og Tid 18. september, i ein kommentar til ein mykje omtala forskingsartikkel frå professor i nevropsykologi ved NTNU Audrey van der Meer, der ho tek til orde for at elevar lærer betre om dei skriv for hand enn på tastatur. Basert på eiga røynsle støttar eg oppmodinga frå Gjerdåker, men hans varsko mot ei blind tru på digitale læremiddel i skulen føyer seg òg inn i ein større aktuell debatt om fagfornyinga i norsk skule og dei nye lærarplanane som eg gjerne vil ta del i.
Sist veke kunne me til dømes i Aftenposten (16. september) lese ein kronikk frå to lektorar frå Høgskulen på Vestlandet, Lene Hayden Taraldsen og Linda Moen Rebni, som ser for seg «ein verden der lærarar kan ‘shoppe’ fagstoff, idear og tankar slik at det vert lagt til rette for kritisk tenking, problemløysing og tverrfaglegheit» i skulen. Det trur eg er ein like dårleg idé som å erstatte handskriving med tastatur og skjermtapping for borna i skulen.
Som lærebokforfattar på universitetsnivå, og med røynsle frå universitets- og høgskuleverda med eit ope sinn rundt nye digitale læringsplattformer, trur eg dei to lektorane tek feil når dei skriv at «djupnelæring er det som skal prege norsk skule i framtida, og det er det vanskeleg å få plass til mellom to permar».
Eg «shoppar» fagstoff, idear og tankar kvar dag i mitt arbeid på Universitetet i Søraust-Noreg og i tankesmia Civita, og nyttar sjølvsagt PC-en min til det. Men eg veit kva eg skal «shoppe», og kvifor. Det har eg lært ved å lese bøker frå perm til perm.
Mykje fagstoff sjølvsagt, men i fjor tok eg meg tid til verkeleg å leva meg inn i både Napolikvartetten hjå Elena Ferrante og Edvard Hoems slektstrilogi om utvandringa til Amerika, og tenkte komande lærebøker bør skrivast på gamlemåten, frå perm til perm slik at studentane kan gå skikkeleg i djupna og lære seg å tenkje kritisk og kreativt. Då kan dei verkeleg få nytte av alle dei godbitane av problematiserande støttemateriell som blir lagde attmed den trauste papirboka, men samstundes kanskje kludra litt og skrive kommentarar for hand i boka dei kan lese om att før dei skal opp til eksamen.
Innlegget er på trykk i Dag og Tid 25.9.2020.,